Kasafin Kudi Na 2021: Gwamnatin Tarayya Zata Ciyo Bashin Biliyan 709.69 Domin Aiwatar Da Kasafin – Ministan Kudi
Gwamnati na son cin bashin kimanin Naira biliyan 709.69 daga kungiyoyin masu ruwa da tsaki da na
bangarorin biyu.
Gwamnatin Najeriya za ta ciyo bashi daga kafofin cikin gida da na kasashen waje, gami da kungiyoyin
hada-hadar kudi da na bangarorin biyu, don daukar nauyin gibin kasafin kudin tarayya na 2021.
Ministar Kudi, Kasafin Kudi da Tsare-tsaren Kasa, Zainab Ahmed, ce ta fadi haka a ranar Talata a yayin
gabatar da bayanan kasafin kudin a Abuja.
A cewar Ministan, rancen daga hanyoyin samun kudaden shiga na cikin gida da na kasashen waje an
tsara zai bayar da kusan Naira tiriliyan 2.14 kowannensu, yayin da rancen daga bangarori da dama da na
bangarorin biyu za su samar da kimanin Naira biliyan 709.69 da kuma cinikayyar cinikayya ta kai kimanin
biliyan 205.15.
Misis Ahmed ta ce, sauran hanyoyin samar da gibin daga cinikayyar da aka yi ne na kamfanonin
gwamnati.
Kasafin kudin farfado da tattalin arziki da juriya
Shugaban kasa Muhammadu Buhari ya gabatar da “Kasafin kudin shekarar 2021 na farfado da tattalin
arziki” ga taron hadin gwiwa na majalisar kasa a ranar Alhamis din da ta gabata a Abuja.
Shugaban ya ce yana sa ran kasafin kudi zai taimaka wajen dora tattalin arzikin kasar a kan turbar
farfadowa, ci gaba da kuma juriya.
Mahimmin sigogi a cikin tsarin kashe kudi na matsakaici (MTEF) da kuma takardar dabarun kasafin kudi
wacce aka gabatar da shawarwarin farko, in ji Ministan, an sake yin kwaskwarima daidai da hakikanin
abin da ya faru sakamakon tasirin cutar COVID-19.
Tunanin da aka yi wa kwaskwarima ya hada da farashin mai na dala 40 a kowace ganga daga dala 28 na
farko; karfin samar da mai na ganga miliyan 1.86 a kowace rana da kuma canjin canjin na N379 zuwa
dala.
Sauran zato sun hada da hauhawar farashin kaya da kashi 11.95 bisa dari, tare da jimillar kayan cikin
gida da ba na mai ba (GDP) na kimanin N132.59 biliyan; GDP na mai na Naira biliyan 10.102; GDP maras
muhimmanci na Naira biliyan 142.694, tare da haɓakar GDP na kashi 3 cikin ɗari da kuma ƙarancin
amfani na Naira biliyan 11.887.
Duk da cewa Ministan ta ce yawan adadin mai da Nijeriya ke hakowa ya kai kimanin ganga miliyan 2.5 a
kowace rana, amma abin da kasar ke samarwa a yanzu ya kai ganga miliyan 1.7 a kowace rana, gami da
BPD 300,000 na kayan hada-hada, don yin daidai da adadin da kungiyar kasashe masu fitar da mai ta
OPEC ke bi. ).
Duk da ƙarancin ƙarancin kuɗaɗen shiga daga fitar da mai, Ministan ya ce jimillar kuɗaɗen da ake samu
don ɗaukar nauyin Kasafin Kudin na 2021 an tsara su a kan kimanin Naira tiriliyan 7.9, kusan kashi 35
cikin ɗari sama da na shekarar 2020 da aka sake fasalta na Naira tiriliyan 5.84.
Ministan ta ce za a shigar da kasafin kudi na kamfanoni 60 mallakin gwamnati a cikin kudirin Gwamnatin
na 2021 na Kasafin Kudi, tare da kashi 31 cikin 100 na kudaden shigar da ake tsammani daga hanyoyin
da suka shafi man, yayin da kashi 69 cikin 100 daga wuraren da ba na mai ba.
Jimlar kasafin kudin Gwamnatin Tarayya (gami da kamfanonin gwamnati da kuma rancen ayyukan da aka
ba su), Ministan ta ce, ya kai kimanin Naira tiriliyan 13.08, tare da gibin da ya kai kimanin Naira tiriliyan
5.196 wanda ya kai kimanin kashi 3.64.
Ayyukan Kasafin Kuɗi na 2020
Akan aiwatar da Kasafin Kudin na shekarar 2020, Ministan ta ce an shirya shi ne bisa hasashen farashin
mai na dala 57 a kowace ganga, damar samar da mai na BPD miliyan 1.8; canjin N360 zuwa dala;
hauhawar farashi na kashi 14.13 bisa dari da kuma karuwar GDP na kashi 4.2 bisa dari.
Bayan barnar da COVID-19 ta yi, ministan ta ce an sake duba sigogin zuwa farashin danyen oi na $ 38.64
a kowace ganga tsakanin watan Janairu zuwa Yuli; karfin samar da danyen mai na BPD miliyan 1.8;
kudin canji na N379 zuwa dala; hauhawar farashin kaya da kashi 12.82 bisa dari da kuma karuwar GDP
na kashi 2.188 bisa dari.
Ya zuwa karshen watan Agusta, ta ce akwai kudaden shiga da ake samu don samar da kasafin kudi (ban
da kamfanonin gwamnati) wanda ya kai kimanin tiriliyan N2.522, ko kuma kashi 71 na abin da aka sa
gaba.
Daga cikin wannan adadi, ta ce kason da gwamnatin tarayya ta samu daga kudaden shiga na mai ya kai
kimanin tiriliyan N1.105 (kwatankwacin kashi 164 bisa dari na wanda aka kayyade a cikin Kasafin Kudin
shekarar 2020), yayin da kudaden harajin da ba na mai ba ya tsaya a kan kusan N31. Biliyan 4 (kimanin
kashi 7 cikin 100 na manufar da aka bita).
Harajin Kamfanin (CIT) da ƙarin haraji (VAT) ƙarin haraji na wannan lokacin sun kai kimanin Naira biliyan
447.552 da biliyan N117.75, wanda ke wakiltar kashi biyu da kashi 62 bisa ɗari, na ƙididdigar kuɗin da
aka sake dubawa.
Hakanan, kwastan da aka tara sun kai kimanin Naira biliyan 2666.14 (kimanin kashi 77 cikin 100 na
kwaskwarimar da aka yi niyya), tare da sauran kudaden shiga na kusan N583.2 biliyan daga ciki kudaden
masu zaman kansu sun kai Naira biliyan 281.81.
A bangaren kashe kudin, Misis Ahmed ta ce an kashe jimillar Naira tiriliyan 9.96, ban da rancen da aka
tsara na GOE, yayin da Naira tiriliyan 6.25, wanda ke wakiltar kusan kashi 93.9 cikin 100 na Naira tiriliyan
6.655, wanda aka kashe da gaske.
Daga cikin kudin, kusan N2.14 tiriliyan na aikin bashi ne da kuma tiriliyan N2.1 na kudin ma’aikata, gami
da fansho.
“A karshen watan Agusta na 2020, an saki N761.79 biliyan don kashe kudade, ya tashi zuwa N1.2 tiriliyan
a karshen watan Satumbar 2020.” A cewar Ministar.
Daga Comr Haidar Hasheem Kano
Comments
Post a Comment